Terra İlaç
Ağrı ve Enflamasyonlar
Ağrı ve Enflamasyon; Ağrı, vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan, organik bir nedene bağlı olan veya olmayan insanın geçmişteki tüm deneyimlerini kapsayan, hoş olmayan özel bir duyudur. Ağrı subjektiftir ve çok karmaşıktır. Ağrı duyusunun hissedilmesine dahil olan süreçlere nosisepsiyon denir. Buna dahil olan çok sayıda mekanizma vardır.
Ağrının Sınıflandırılması; Ağrı akut veya kronik olabilir. Akut ağrıda sürenin kısalığı saniyeler ya da haftalar kadar iken, kronik ağrı; bir yaralanmanın iyileşmesi boyunca sürer ve birkaç ay veya daha uzun sürelidir. Ağrı 3 kategoride sınıflandırılır: Nosiseptif, nöropatik ve psikojenik ağrı.
Ağrı Tipleri;
Nosiseptif ağrı: Vücudun yüzeysel veya derin dokularındaki ağrı reseptörlerinin devamlı aktivasyonu sonucu oluştuğuna inanılmaktadır. İki tipi vardır: Somatik ağrı ve Viseral ağrı. Somatik ağrı; deri, kaslar, eklem ve bağ dokusu yaralanması sonucu oluşur. Derin somatik ağrı; sıklıkla bir bölgededir. Yaralı dokunun enflamasyonu (iltihap) vardır. Enflamasyon yaralanmaya karşı vücudun doğal bir tepkisi olmasına rağmen ve iyileşme için gerekli olmasına rağmen enflamasyon zamanla kaybolmayabilir ve kronik ağrılı hastalığa dönüşebilir. Romatoid artritin neden olduğu eklem ağrısı bu tip bir somatik nosiseptif ağrı örneği olarak düşünülebilir. Viseral ağrı; iç organlarda veya bunları destekleyici dokularda devam eden yaralanmalardan kaynaklanan ağrıdır. Yaralı doku içi boş bir yapıda ise (safra kesesi ya da bağırsak gibi) ağrı sıklıkla lokalizedir ve kramp şeklindedir. Eğer içi boş bir yapı değilse ağrı bası gibi, derin ve bıçak kesmiş gibi olabilir.
Nöropatik ağrı: Sinir sistemindeki değişiklikler nedeniyle oluştuğuna inanılmaktadır ve bunun sonucunda ağrı yaralanma iyileşse bile devam etmektedir. Çoğu vakalarda ağrıyı başlatan yara, periferik sinirlerde hatta santral sinir sisteminin kendisinde olabilir. Travma veya diyabet gibi farklı türde hastalıklar ile ilişkili olabilir. Diyabetik retinopati, trigeminal nevralji, postherpetik nevralji, inme sonrası ağrı ve karmaşık bölgesel ağrı sendromları gibi çok sayıda nöropatik ağrı sendromları vardır. Nöropatik ağrısı olan bazı hastalarda belli ölçülerde psikolojik bozuklukda görülebilir. Nöropatik ağrı; bazı hastalar tarafından tuhaf, bilinmedik tarzda, yanma veya elektrik çarpması şeklinde tarif edilmiştir. Ağrı derinin duyarlılığı ile de ilişkili olabilir.
Psikojenik ağrı: Kronik ağrısı olan çoğu hastalarda belli ölçüde psikolojik bozukluk görülebilir. Hastalar endişeli veya depresyonda ya da uyum sıkıntısı içinde olabilirler. Psikolojik stres ağrının tek nedeni olmayabilir. En çok psikolojik problemler ile açıklanan ağrı tipleri için psikojenik ağrı terimi kullanılabilir. Bazen vücutta herhangi bir hastalık tanımlanamadığında psikojenik ağrı oluşur. Burada sıklıkla fiziksel bir problem vardır fakat ağrının psikolojik sebebinin daha önemli neden olduğu düşünülür. Farklı tipteki psikojenik ağrılar, psikiyatristler tarafından kullanılan bir sınıflandırmaya göre teşhis edilir.
Ağrı Tedavisinde Farklı Yaklaşımlar
Anesteziyolojik yaklaşımlar
Nörostimülatör yaklaşımlar
Farmakolojik (ilaç tedavisi) yaklaşımlar
Psikolojik/ zihin-vücut yaklaşımları
Rehabilitasyon yaklaşımları
Cerrahi yaklaşımlar
İlaç Tedavisi
Analjezik ilaçlar 3 kategoride sınıflanır.
nonopioid analjezikler,
adjuvan analjezikler,
opioid analjezikler,
Nonopioid analjezikler: Bu grupta asetaminofen (parasetamol olarak da adlandırılır, ve nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ) yer alır. NSAİİ’lar nonspesifik analjeziklerdir ve potansiyel olarak her tipte akut veya kronik ağrıda kullanılabilirler. Hem analjezik hem de antienflamatuar özelliğe sahiptir. Bununla birlikte, özellikle eklem problemleri ve diğer kas iskelet hastalıkları ile ilişkili ağrılarda özellikle faydalıdırlar (Wallenstein, 2002).
NSAİİ’lar çeşitlilik arzeden ilaçlardır. Tümü “siklooksijenaz” (COX) adlı enzimi baskılarlar. COX birçok dokuda mevcuttur ve bu enzimin baskılanması bu bölgelerde “prostaglandin” denilen kimyasal maddelerin miktarını azaltır. Prostaglandinler; iltihap (enflamasyon) oluşturulması dahil bir çok role sahiptir. COX’un NSAİİ’lar ile baskılanması ağrı ve enflamasyonu azaltır.
Kaynak: http://www.healingchronicpain.org/
